vrijdag 28 december 2018

Déjà vu



Een déjà vu is een verschijnsel in de psychologie; het betreft de ervaring iets mee te maken waarvan men tegelijkertijd de indruk heeft het al eerder te hebben meegemaakt.

Déjà vu is ook de naam van een album van Crosby, Stills, Nash & Young. Het verscheen in 1970 en bevat prachtige nummers als Teach your Children, Helpless en Our House.

De kerstdagen met ons gezin kende  veel fijne momenten met goede gesprekken en leuke herinneringen.

Op tweede kerstdag herinnerde een zoon ons aan een weekje in de Ardennen een aantal jaren geleden. “Dat was toch echt leuk”.
Ik dacht toen aan een collega die er zonder bij na te denken zijn auto voor een week uitleende, want zelf had hij hem toch niet nodig. In het handschoenenkastje lag de CD  Déjà vu en die draaiden we toen dagelijks.

Op derde kerstdag was er een wandeling en een goed gesprek met een andere zoon. Daarna dronken we een glaasje winterbier samen en luisterden we, op zijn verzoek naar Déjà vu.

Ik voelde me gelukkig.

zaterdag 22 december 2018

Kleine jongen, maak de mensen blij



In mijn gesprekken met nieuwkomers stel ik veel vragen. Ik vraag soms naar de bekende weg, maar mijn vragen zijn functioneel. Ik stel vragen om mensen verder te helpen. Zelf word ik ook verder geholpen, want nieuwkomers stellen ook vragen aan mij.
Er is een vraag die steeds terugkeert en dat is. “Meneer, ik wil uw advies?” Ik probeer mijn antwoord altijd kort en kernachtig te formuleren en het komt altijd op hetzelfde neer.

“Ik kan jou geen advies geven. Dat kun je alleen zelf doen. Ik kan je wel de weg wijzen.” Want gaande onze levensweg kom je soms op een kruispunt en dan moet je kiezen welke kant je op gaat. En kiezen moet je zelf doen.
Daar zit bij veel mensen juist de moeilijkheid. Veel mensen die ik spreek hebben nooit geleerd dat ze ook zelf keuzes mogen maken. Ik help ze daar dan bij en dat is wat ik doe. Niet meer en niet minder.

 “Zullen we samen naar een liedje luisteren?”. Ik antwoordde “Ja, een goed idee." De vraag was niet van mij, maar van een vriendelijke jongeman wiens wieg stond in Aleppo. Hij luisterde naar Hazes om Nederlands te leren. We zaten samen aan de ronde tafel in mijn kamer en hij startte de videoclip. Ik was geëmotioneerd want ik dacht aan mijn vader en we hadden vervolgens een mooi gesprek. We spraken samen iedere zin zorgvuldig door en vertelden elkaar wat we dachten.

Ik leerde die dag dat muziek heel functioneel kan zijn in mijn werk. Door muziek kom je bij je emoties en zo maak je vaak de weg vrij om verder te gaan richting de toekomst.

In mijn gesprekken in 2018 heb ik regelmatig muziek ingezet, niet altijd hoor, maar alleen als ik dacht dat het nodig was. Ook "Kleine jongen" kwam dit jaar een paar keer voorbij.

Net kreeg ik per WhatsApp een kerstwens van een jongen die is geboren in Daraa, ten zuiden van Damascus. Als antwoord stuurde ik de link van "Kleine jongen" terug.

 
“Echt mooie liedje meneer ik begrijp precies wat er gezegd wordt.”

 
Soms weet ik niet wat ik wil of ben ik gespannen, opgejaagd of geïrriteerd, maar deze woorden maakten mij blij en zo ben ik weer in de gemoedstoestand waar ik wil zijn.

 

Kaniwar en Waleed bedankt!

Kaniwar en Waleed wonen in de gemeente ’s-Hertogenbosch en studeren op het Koning Willem I College. Kaniwar werkt in een garage en wil een goede automonteur worden, maar dat is hij volgens mij al. Waleed wil later architect worden en voetbalt bij FC Engelen. Ik heb geen verstand van voetbal, maar ik denk dat hij goed is. Ik weet ook wat voor werk ik wil doen. Ik wil met mensen werken en dat doe ik dus ook. Al die mensen voor wie en met wie ik werk wil ik een fijne kerstvakantie toewensen. We zien elkaar in 2019.




zaterdag 15 december 2018

Brandweerman





In de sportschool vroeg iemand mij wat ik eigenlijk voor werk deed. Het was voor het eerst sinds ik de sportschool bezoek dat ik deze vraag kreeg.

De vraag bracht me uit mijn evenwicht, want in de sportschool wil ik eigenlijk niet over mijn werk praten. En wat deed ik eigenlijk voor werk? Ik gaf natuurlijk gewoon netjes antwoord en lulde er een beetje omheen. Toen moest ik aan mijn vader denken.

Mijn vader was onderwijzer en directeur van een basisschool. Daarnaast had hij ook nog allerhande bestuursfuncties. Hij werkte veel en hard en was altijd met andere mensen bezig. Aan het begin van iedere zomervakantie was hij zo gestrest dat het een paar dagen duurde voor hij weer op aarde en in ons gezin was geland. In die dagen hadden wij ook meestal onze conflicten die dan bijvoorbeeld gingen over het opzetten van de tent. Hij wilde de dingen op zijn manier doen en ik ook en dat botste soms. Eigenlijk een heel gewoon vader-zoon-dingetje.

Maar in de loop van de vakantie daalde de rust neder en werd alles weer relaxed. Mijn vader maakte ook graag praatjes met iedereen die hij tegenkwam. Ik liep een keer met hem op de camping en toen vroeg iemand wat voor werk hij eigenlijk deed.

Met een uitgestreken gezicht vertelde mijn vader gewoon dat hij brandweerman was. Ik moest moeite doen om niet in de lach te schieten, maar wat was ik trots op mijn vader die gewoon heel serieus de grootst mogelijke onzin aan het verkopen was.

Ik heb hem regelmatig met de BBQ in de weer gezien en ik betwijfel of hij een goede brandweerman zou zijn. Maar wat kon die man makkelijk ouwehoeren en goed met mensen omgaan. Ik ben blij dat ik dat van hem geleerd heb.

donderdag 13 december 2018

Wandelgangen


Niet uitgesproken tekst bij het afscheid van Jeanette Noordijk als Voorzitter College van Bestuur op 13 december 2018.


Het Koning Willem I College is een grote school en een grote school heeft veel wandelgangen. In die wandelgangen wordt geluld en als mensen lullen, dan lullen ze meestal niet over zichzelf maar over anderen.

Zij die betalen om in onze wandelgangen te mogen lopen lullen dus over hun vriendjes, vriendinnetjes, klasgenoten, hun  collega’s op het werk, hun ouders en hun docenten.

Zij die betaald krijgen om in onze wandelgangen te mogen lopen lullen ook over hun vrienden, vriendinnen, collega’s, hun ouders, hun kinderen en hun studenten.

Maar waar mensen het meest over lullen - wetenschappelijk onderzoek heeft dat uitgewezen - is over de baas. Veel mensen hebben behoefte aan een baas, al is het maar om tegenop te kijken, bevestiging uit te halen of gewoon om over te lullen.

Jeanette was de afgelopen jaren de baas van onze school, er lopen op onze school veel baasjes rond. (Ik ben er zelf een van!) Maar  Jeanette is onze eindbaas!

Ikzelf hou niet van wandelgangen. Ik zeg de dingen liever zoals ze zijn, open en transparant en daarom sta ik hier ook.

Jeanette is hier een aantal jaren geweest en nam het roer over van een man waarvan in de wandelgangen soms werd gezegd dat hij in een ivoren toren zat. Ook werd hij een hemelbestormer genoemd. Als opvolger word je in de wandelgangen dan al snel niemand die op de winkel heeft gepast.

Maar Jeanette, je hebt veel meer gedaan dan op de winkel gepast.

Je vertelde ooit het prachtige verhaal over wortels en vleugels. Het ging daar bij om de ontwikkeling en opvoeding van jonge mensen. Maar organisaties hebben ook wortels en vleugels nodig. Vleugels had onze school al en jij hebt onze school verder geworteld, want daar was behoefte aan. Je hebt stevig ingezet op teamontwikkeling, er is een prachtige nieuwe huisstijl, we hebben een gastvrijheidsconcept, onderlinge relaties zijn verstevigd, zo ook de relaties met onze omgeving. In jaarverslagen wordt open en transparant geschreven over alles wat goed gaat en ook alles wat minder goed gaat. Want ontwikkeling gaat met vallen en opstaan. Soms gaan dingen niet goed.

Je hebt ook oog gehad voor de relatie met je voorganger en zijn familie (hier ook aanwezig) en met je opvolger. Met respect naar je voorganger heb je jouw functie gemaakt tot wat-ie nu is. Voorzitter College van Bestuur en dat is iets anders dan Eindbaas.


En onze school is meer dan je opvolger, onze school bestaat uit heel veel medewerkers en nog meer studenten. We doen het samen en we leren van elkaar.
Het is nu aan ons samen om verder te reizen door de kosmos. Soms samen en soms alleen. Ook in de ruimte vindt ontwikkeling soms plaats los van het moederschip.

Ik zou graag willen afsluiten met een gedichtje van Hein Stufkens (je kent het). Van mij mag het een plaats krijgen in onze wandelgangen.

Ik was te Cadzand aan het strand
getuige van een misverstand,
toen ik twee golven hoorde spreken
precies voordat ze zouden breken.
De ene riep: 'Het is gedaan,
wij zullen hier te pletter slaan!'
De ander zei beslist: 'Welnee,
je bent geen golf, je bent de zee.'

Jeanette bedankt!

 

zondag 9 december 2018

Bewaar ik voldoende professionele afstand?




Ik begeleid jonge mensen en ik probeer dat zo betrokken mogelijk te doen.

In mijn begeleiding maak ik veelvuldig gebruik van WhatsApp. Ik werk namelijk met jonge mensen die nog maar kort in Nederland zijn, de meesten zijn asielmigrant en WhatsApp is gewoon een heel functioneel communicatiemiddel. Omdat de applicatie ook op mijn computer staat en  bijna alle mensen die ik begeleid een smartphone hebben, kan ik heel makkelijk informatie delen. Zo zie ik ook mijn rol; ik ben een wegwijzer in de Nederlandse samenleving.

Ik deel bijvoorbeeld via WhatsApp een pagina van een school of van de overheid, vervolgens maak ik een nieuwe afspraak waarin we over de betreffende pagina kunnen praten. Zo zet ik de jongeren zelf aan het werk, want ze kunnen de informatie zelf lezen en tot zich nemen. Vaak gebeurt dat ook en hebben we tijdens de volgende afspraak een gesprek hierover. Soms gebeurt het niet en gebruik ik het volgende gesprek om hen de informatie hardop te laten voorlezen.

Door WhatsApp te gebruiken werken zij aan hun taalbeheersing en bijkomend voordeel is dat het voor mij weer snel duidelijk is waar onze afspraak ook alweer over ging, want soms ben ik vergeetachtig en ik spreek veel mensen.

Onlangs sprak een vriend mij hier op aan. “Bewaar je wel voldoende professionele afstand?” De vraag bracht mij aan het twijfelen, want in mijn telefoon zitten meer dan 1000 contactpersonen.

Soms hebben collega’s twee telefoons, eentje voor het werk en eentje voor privé. Dat heb ik ook een tijdje gehad, maar daar werd ik echt helemaal gek van. “Maar word je dan niet overspoeld door appjes van je werk?” Mijn antwoord daarop was nee. Als ik aan mensen mijn nummer geef zeg ik er altijd bij dat de telefoon van school is. Ik zeg niet dat de telefoon ook mee naar huis gaat, maar dat doet-ie wel. De telefoon ligt in de woonkamer op de vensterbank aan de oplader en gaat niet mee de slaapkamer in. Soms krijg ik ’s-Avonds wel eens een berichtje en die beantwoord ik dan de volgende morgen.

Ik ben natuurlijk geen therapeut, maar een begeleider van jonge mensen voor wie bijna alles in onze samenleving nieuw is en die, hoe je het ook wendt of keert, een taalachterstand hebben. Deze mensen verdienen dat er iemand achter ze staat. Ik kan die rol vervullen en WhatsApp helpt me daarbij.

Heel soms krijg ik ’s-Avonds of in het weekend een appje zoals laatst van de jongen wiens mentor mij had verteld dat succeservaringen erg belangrijk voor hem zijn.

“Meneer we hebben vandaag 5-2 gewonnen ik heb 2 doelpunten gescoord”.

Als ik zo’n een appje krijg hoef ik niet na te denken of ik met mijn antwoord wacht tot maandagmorgen.

“Goed zo jongen” appte ik terug.

woensdag 21 november 2018

Judith


Wachttijden bij DUO.

Regelmatig bel ik naar DUO. Niet omdat dat mijn hobby is, maar gewoon om nieuwkomers in Nederland die inmiddels op het MBO studeren en recht hebben op studiefinanciering wat vooruit te helpen. Nederland is een land van regels, procedures, formulieren, inlogcodes en wachtwoorden. Zie dan als nieuwkomer in ons land de weg maar eens te vinden. Bijkomend probleem is ook nog eens dat mensen vaak meerdere telefoons en/of sim-kaarten hebben en als je dan bent ingelogd bij digi-d komt de beveiligings-sms vaak aan op het verkeerde nummer. Maar bellen vind ik altijd fijn, dan heb je immers gewoon menselijk contact.

In de ochtend hoef je nooit lang te wachten en vanmorgen was ik blij verrast. Ik belde mede namens een nieuwkomer en had alle benodigde informatie bij de hand en hij had ook de goede telefoon bij zich. Ik ken het spelletje inmiddels als ik namens een nieuwkomer bel. Nadat ik het BSN-nummer heb gegeven vraagt de DUO-medewerker aan de nieuwkomer of hij of zij het goed vindt dat de medewerker het gesprek verder met mij voert. Heel soms gebeurt het dat mensen het liever zelf doen en dat maakt me blij, het uitgangspunt van mijn hulpverlening is immers dat mensen zelfredzaam worden, maar als dat nog niet lukt, dan help ik gewoon nog even verder. Vanmorgen kreeg ik dus de telefoon terug en toen zei de mevrouw aan de andere kant van de lijn: “Zo Reinoud, daar ben ik weer.”
Niet zomaar een helpdeskmedewerker dus maar een mens van vlees en bloed die gewoon mijn naam had onthouden. Ik moest eerlijk erkennen dat ik niet meer wist hoe zij heette, maar toen ik er om vroeg herhaalde ze haar naam voor mij. Ik werd prima verder geholpen en na afloop van het gesprek wensten we elkaar een fijne  dag.



Judith bedankt!

maandag 5 november 2018

Fijne dag!




Na een korte afwezigheid begon ik op 15 mei 2017 aan mijn re-integratie op het Koning Willem I College en wel op de afdeling Educatie in de Sint-Jorisstraat.

Mijn fiets parkeerde ik in de gemeentelijke fietsenstalling op de Wolvenhoek.

Wat een geweldige uitvinding van de gemeente ’s-Hertogenbosch dacht ik. De fietsenstalling  is niet alleen gratis, maar je krijgt er nog een glimlach bij ook en de dienstdoende ambtenaar wenste mij een fijne dag.

Fijne dag!
Vol goede moed ging ik dan ook aan het werk, deze dag kon al niet meer stuk. Ik ging werken als opleidingsdecaan en nieuwkomers adviseren en ondersteunen bij hun inburgering en kennismaking met het Nederlandse onderwijs.

Nu zijn we anderhalf jaar verder en tegenwoordig komen er minder mensen op gesprek. Steeds meer mensen stromen door binnen onze school.
Mijn re-integratie ging met vallen en opstaan. Vaak legde ik de lat te hoog en als je dat doet, dan kom je jezelf weer tegen.
In de afgelopen anderhalf jaar heb ik hier heel wat nieuwkomers gesproken en soms vond ik die gesprekken heel moeilijk. Ik werk al vanaf 1994 in het onderwijs, maar heb moeten wennen aan deze voor mij nieuwe doelgroep. De levensverhalen grepen me soms aan en in mijn functie van decaan voelde ik mij vaak ook de poortwachter van het Nederlands onderwijssysteem. Een systeem dat niet altijd even flexibel is. Ik heb zeker een aantal mensen verder kunnen helpen, maar moest ook vaak nee verkopen.

Maar wat ik nog iedere dag leuk vind is dat eigenlijk ieder gesprek wordt afgesloten met “Fijne dag”. Soms dacht ik dat het één van de eerste dingen was die mensen leerden in Nederland.
Dat is wat ik van mijn contacten met nieuwkomers heb geleerd. Ook als het tegenzit en na afloop van een moeilijk gesprek wens je elkaar gewoon een fijne dag.  
Want dat is toch waar het uiteindelijk allemaal omgaat.
Fijne dag!

vrijdag 5 oktober 2018

Speech voor Jacqueline


Toon, dit is niet lullig bedoeld, maar deze speech is echt alleen voor Jacqueline, ik zal uitleggen waarom.

Van 2008 t/m 2013 werkte ik samen met Jacqueline in de Succesklas. Een speciale klas voor uitvallers op het MBO met als motto “omdat iedereen ergens past”.  Met hart en ziel begeleidden wij daar jongeren in hun soms moeizame weg naar volwassenheid en bij die begeleiding hoorden allerlei rituelen zoals het kwaliteitenspel, het enneagram, het innerlijk kompas en natuurlijk Het spel der spellen dat iedere vrijdag werd gespeeld.

In die 5 jaar heb ik erg veel geleerd en heb ik ook Jacqueline heel goed leren kennen, heel goed MOGEN leren kennen moet ik zeggen want het was echt een voorrecht om samen te werken.

Een van de rituelen was ook de speech want als een jongere na een aantal weken of soms maanden afscheid nam van de succesklas dan gingen we samen in een kring zitten en kreeg deze jongere een speech en daarna groot applaus. Zo werd het einde gemarkeerd van een periode waarin de jongere het even niet meer wist, hulp had gekregen bij het maken van nieuwe keuzes en verder ging naar een nieuwe levensfase.

Omdat ik in 2013 ander werk ging doen en Jacqueline nog in de Succesklas bleef werken heb ik nooit voor Jacqueline mogen speechen. Daarom maak ik vandaag van de gelegenheid gebruik.

Onze weg naar volwassenheid houdt nooit op en ook na de middelbare school, het mbo, het hbo of de universiteit blijven wij leren. Want leven is leren. Met vallen en opstaan.

Vorige week overleed Charles Aznavour. Nog maar twee jaar geleden was Jacqueline met haar zus en moeder bij een concert van de Franse chansonnier. Dat concert was eerst afgelast vanwege zijn gebrekkige gezondheid maar later alsnog doorgegaan. Ik zag deze week de foto’s pas want Jacqueline en ik zien elkaar niet meer dagelijks en het was mij destijds ontgaan dat ze alsnog waren geweest, ik herinnerde me alleen de teleurstelling van die afgelasting. 

Toen las een artikel met de prachtige kop Charles Aznavour gaf lessen in liefde. Prachtig

Want ook de liefde is een kwestie van leren. En ook in de liefde draait het om keuzes. En keuzes zijn nooit goed of fout, iedere keuze is goed, maar soms pakken keuzes niet zo goed uit. Soms lopen dingen anders dan je van te voren had bedacht, maar dat is niet erg, want uiteindelijk komt het goed.

Dat zien we vandaag want wat is het mooi als je na wat moeilijke periodes in je leven wat ouder en wijzer wordt en wat is het mooi als je dan de liefde weer mag ontdekken.

Met terugwerkende kracht is deze speech ook voor Toon want wat heb jij geboft met deze leuke, lieve en pittige vrouw.

Gefeliciteerd en ik wens jullie veel liefde toe.

woensdag 6 juni 2018

Vertrouwen



Vorige week zei Freek de Jonge iets moois over vertrouwen. Het was in een interview met de Volkskrant en zijn filosofie dat alles begint met vertrouwen spreekt mij erg aan.

Hij gaat uit van de drie pijlers vertrouwen, discipline en concentratie. Als je die drie dingen op orde hebt, dan komt het goed.

Dat is ook mijn stellige overtuiging. Alles begint met vertrouwen. Als het vertrouwen er niet is dan ontbreken de discipline en concentratie ook. Vertrouwen is voorwaardelijk.

Als je zoals ik heel veel luistert en praat met kwetsbare mensen over hun ontwikkeling, over hun kansen, over hun frustraties, over hun onmacht en over hun boosheid, dan kom je automatisch ook te praten over vertrouwen.

Het maakt mezelf ook kwetsbaar en soms maakt het wel eens dat ik andere mensen in het systeem waarin ik werk niet meer vertrouw en dat vind ik geen fijn gevoel. Het maakt soms dat je tegenover anderen komt te staan en dat terwijl we het toch samen moeten doen op deze wereld.

Freek de Jonge: "Gisteren ging het op tv over kinderen en pesten. En dan hoor ik het woord zelfvertrouwen. Maar dat is een onhanteerbaar begrip. Vertrouwen in jezelf en in een ander verschilt niet van elkaar, dat is één ding. Je hebt zelfvertrouwen doordat je de ander vertrouwt, maar ook doordat de ander jou vertrouwt. Pesten is een typisch gevolg van een gebrek aan vertrouwen, zowel bij de pester als de gepeste.”

Deze alinea heeft mij de afgelopen week bezig gehouden en dan vooral het vetgedrukte zinnetje. Ik heb het meerdere malen gelezen en het is voor mij een groot inzicht, dat het één ding is. Iets dat ik eigenlijk wel wist, maar het kon geen kwaad het nog een keer zwart op wit te lezen.

Ik kijk met vertrouwen naar de wereld. En met mijn discipline en concentratie komt het dan ook weer goed.


vrijdag 1 juni 2018

Een mooi gedicht


De zon
(Oudendijk)

De zon maakt mijn gedachten zacht.
Hij nestelt zich tevreden tussen mijn ogen.
Zo herinnert zich mijn lichaam rust.

Nu passen alle rimpels op het water,
stelt elk gespitst geluid gerust.
De zon maakt mijn gedachten zacht.

Nu brengt de wind van ver bericht
en ben ik mij van mij bewust,
zo herinnert zich mijn lichaam rust.

Nu vreest geen angst voor later,
ik ben hier die ik zelf bedacht.
De zon maakt mijn gedachten zacht.

Nu is de stilstand vrij en veilig,
Wordt achterdocht achtergelaten,
is er geen moeten om te mogen.

De zon maakt mijn gedachten zacht,
Hij nestelt zich vredig tussen mijn ogen.

Bram Vermeulen