donderdag 31 december 2015

Gastvrijheid

December 1987. Ik was 22 jaar en stond te liften in Palmyra, Syrië. Mijn reisdoel was Damascus in het zuidwesten en ik zou daarna verder reizen richting Jordanië en Egypte. Ik vond Syrië een prachtig land, maar ik had slechts een visum voor twee weken.


Binnen no-time had ik een lift van een zekere Joseph, hij was vrachtwagenchauffeur maar sprak geen woord Engels. Zijn gastvrijheid kende echter geen grenzen. Na een klein half uur parkeerde hij de vrachtwagen op een parkeerplaats midden in de woestijn. Er werd een onbestemd goedje bereid op een petroleumstelletje, het leek op linzensoep. Er was oud, plat brood dat opgebakken weer knapperig werd en prima smaakte. Het eten stond op tafel, of eigenlijk op een kleedje op de grond en toen kwamen de glazen tevoorschijn. Er  werd een zelf gebrouwen drankje geschonken: Arak. Het leek op Ouzo dat ik kende uit Griekenland en was vooral erg sterk.

Toen ik de volgende ochtend wakker werd was ik in Qamishli. Helemaal in het Noordoosten en dus aan de andere kant van het land.



We waren op een industrieterreintje waar het vooral erg stoffig was. Joseph bleek jute zakken met inhoud te vervoeren. Wat er inzat weet ik niet meer, wel dat de zakken ieder 50 kilogram wogen en dat er tientallen jongemannen tevoorschijn kwamen die in een mum van tijd en uiterst efficiënt de vrachtwagen leegmaakten.

Een van die jongemannen heette Ali en nam me mee naar zijn huis. Zijn oudere broer Hussein sprak een paar woorden Engels en ik kreeg een douche, een bed en een warme maaltijd. Zelfs het buskaartje naar Damascus, meer dan 700 kilometer verderop, werd voor mij betaald. De bus vertrok pas de volgende ochtend en de rest van de dag werd ik vooral aangestaard. Ik ervoer de gastvrijheid als enigszins beklemmend.

Gastvrijheid

December 2015. We hadden twee Syrische gasten aan tafel tijdens de kerstdagen. Het was bijzonder, maar het gaf me ook een ongemakkelijk gevoel. Want we blijven Nederlanders, zijn gesteld op onze privacy en onze gastvrijheid kent grenzen. Na drie nachten kwam er een eind aan de logeerpartij en bracht ik de jongens weer naar de noodopvanglocatie Heumensoord. Op de terugweg in de auto wist ik niet wat ik moest zeggen.

Gastvrijheid

“Groeten uit gastvrij ’s-Hertogenbosch” is toch vooral een commerciële boodschap en in de horeca-wereld wordt er zelfs gesproken over een gastvrijheidsconcept.

Maar gastvrijheid is geen concept en gastvrij ben je niet om er zelf beter van te worden. Daarom vind ik het ook moeilijk er op Facebook over te berichten of een column over te schrijven. Want over gastvrijheid moet je niet te veel praten.

Gastvrijheid is vooral een kwestie van doen.



zondag 22 november 2015

Jullie feestje is aan de overkant


Als 8-jarig jongetje mocht ik met mijn ome Nico mee naar een thuiswedstrijd van Feyenoord. Sindsdien ben ik supporter en dat zal ik altijd blijven, ook al is het al heel wat jaartjes geleden dat ik in de Kuip was. Clubliefde noem je dat.

Mijn levenspad bracht me in Den Bosch en met opgroeiende zoons en het stadion op fietsafstand was het niet meer dan logisch dat ik de thuiswedstrijden van de plaatselijke FC ging bezoeken. Ik was bij de kampioenswedstrijd in 2004, zat een aantal jaren achter de goal waar de seizoenskaarten voor de allerkleinsten maar €25,00 kosten en verkaste naar de M-zijde toen de jongens wat ouder werden en dus ook bij de echte fans wilden zitten.

Ik ben nog een jaartje meegegaan, maar voelde me er niet echt thuis. Daar ontdekte ik dat ik een voetballiefhebber ben en geen supporter. Toen de bekerwedstrijd tegen AZ in 2013 ontspoorde wilde ik opstaan tegen de oerwoudgeluiden, maar ik blokkeerde. Bij een thuiswedstrijd tegen Jong-Ajax had ik geen antwoord op het anti-joodse sentiment op de tribune.  

De afgelopen twee seizoenen was ik nog sporadisch in het stadion dat inmiddels weer van naam was veranderd. Mijn twee jongste zoons bleven de club trouw en reisden vrijdag zelfs naar Breda om de uitwedstrijd tegen NAC te bezoeken. 

Zaterdag bestond de club 50 jaar. Vier dagen daarvoor hoorde ik voor het eerst iets over het jubileumboek waar ik al meer dan een jaar geleden voor ingetekend had, maar van de mail van de manager marketing en communicatie onthield ik toch vooral de zin over de betaling.

"Het bijbehorende betalingstraject zal medio volgende week in gang worden gezet via onze financiële administratie. Richting particuliere kopers zal dit doorgaans per automatische incasso plaatsvinden."

Bij het ontbijt las ik de column van Henk Mees, een van de auteurs van het boek en zijn slotzin kwam binnen. "Ook in het stadion kent onze multiculturele samenleving twee gezichten."

We aten wat eerder die avond en liepen naar het stadion. Ik kocht een kaartje  met toegang tot de hoofdtribune, maar mijn zoons mochten daar met hun seizoenskaart niet op en we gingen dus naar de overzijde. Daar zat een handjevol fans en kon ik goed zien dat het achter de goals leeg was en dat er op de hoofdtribune ook nog voldoende ruimte was. 

De wedstrijd was best leuk en het was zeker tof om mannen als Ruud van Nistelrooy en Mark van Bommel aan het werk te zien, maar het was koud en kil op de tribune. In de rust was het dat ook in het houten supportershome dat ook niet waterdicht bleek te zijn. De genuttigde frikandel was ook half bevroren. Ik voelde me treurig.

Op het veld werden er voor en na de wedstrijd mooie dingen gezegd over een club die midden in de samenleving staat en na afloop van de wedstrijd zijn we maar weer naar de hoofdtribune gegaan want daar zouden de festiviteiten plaatsvinden. Nu konden we wel zo doorlopen en ik zag dat een trotse Frans van Gaal het boek presenteerde dat hij samen met Henk Mees schreef. Ook zag ik dat wethouder Huib van Olden het veld overstak en een sprint trok naar de M-zijde, ik denk om de echte fans even gedag te zeggen.

Verder dan de hoofdtribune kwamen wij overigens niet, want via welke ingang we het ook probeerden, de festiviteiten bleken alleen voor genodigden. 

Ik heb nooit gevoeld hoe het is om met een zwarte huidkleur in een apartheidsregime te leven. Ik heb nooit gevoeld hoe het is om je  als homo in onze samenleving te bewegen. Ik heb nooit gevoeld hoe het is om als Turk of Marokkaan bekeken te worden.

Ik geloof niet dat ik me ooit echt gediscrimineerd heb gevoeld, maar gisteren heb ik aan den lijve ervaren hoe het is om buitengesloten te worden. En....  dat kwam vooral door wat een FC Den Bosch-official tegen ons zei. 

"Jullie feestje is aan de overkant." 

Teleurgesteld liepen we naar huis en nu een dag later voel ik de woorden nog steeds.

Ik geloof niet dat de goede man enig idee heeft welke impact zijn woorden op mij hebben gehad.

In mijn samenleving is er plaats voor blank en zwart, voor hetero en homo, voor Ajax en Feyenoord, voor FC Den Bosch en FC Oss en voor links en rechts. In de samenleving die ik voor ogen heb wordt er niemand buitengesloten en bestaat er geen discriminatie. In mijn samenleving is er geen wij en zij en bestaat er geen tweedeling.

Die tweedeling was er gisteren wel in het stadion van FC Den Bosch. De club die midden in de samenleving zegt te staan.

Maar mijn samenleving is dat niet.



zaterdag 7 november 2015

Wij willen hetzelfde voor uw kind

Ik schreef een serie over ouderbetrokkenheid in het hbo en mbo. Vandaag het zesde en laatste deel: Sociaal Maatschappelijke Studies op het Koning Willem I College

“Wij willen hetzelfde voor uw kind.” Els van Genugten is vastberaden. Deze zin is  voor haar de kern in ieder contact wat je als school met ouders hebt. “We hebben een gemeenschappelijk belang en dezelfde verlangens en behoeftes.  Uiteindelijk zijn we een school en leiden we de jongeren op naar een diploma. Wij willen dat ze dat diploma halen, maar de ouders willen dat ook. Het uitspreken van deze ene zin doet vaak wonderen. Het is belangrijk de deur voor ouders altijd open te zetten. In de eerste instantie doen de mentoren dat, maar als het nodig is ga ik in gesprek met ouders. Als afdelingsdirecteur leg je toch wat meer gewicht in de schaal.”

“Wij hebben alle e-mailadressen van onze ouders. Dit jaar hebben we meer dan 200 eerstejaars en al die ouders krijgen regelmatig mail van ons. Ik informeer liever te veel dan te weinig en of een student nu 18- of 18+ is, dat is eigenlijk geen item. Ik heb nog nooit meegemaakt dat ouders niet blij waren omdat ze te veel geïnformeerd zijn. Wat we wel meemaken is dat studenten zeggen Nee dat mogen mijn ouders niet weten, bijvoorbeeld als een student veel gespijbeld heeft en zodra student en de ouders dat ene zinnetje horen is er niks aan de hand. We gaan met elkaar in gesprek om een gezamenlijke uitweg te vinden.



Onze studenten krijgen in het eerste jaar een opdracht de ouderavond te organiseren. Ook Marokkaanse meisjes nemen hun ouders mee, de opkomst is geweldig want de ouders voelen zich echt uitgenodigd en zien hun kind op het podium . Studenten verzorgen de uitnodigingen, de catering met koffie, thee en vaak zelfgebakken lekkernijen. Ze vertellen iets over de inhoud van hun opleiding en laten ook stukjes van de lesinhoud zien. In februari kunnen ouders met de mentor in gesprek. Zo’n gesprek vindt plaats omdat de ouders dat willen, maar soms ook op nadrukkelijk advies van de mentor. Als afdelingsdirecteur ben ik er bij die avond, als het lastig wordt kan ik bij zo’n gesprek aansluiten.

Ouders mogen iets vinden van hoe we het doen op de afdeling. Daarvoor heb ik een ouderpanel. Ik denk dat hier nog meer uitgehaald kan worden. Op onze afdeling zijn er behoorlijke stappen gemaakt als het gaat om het coachen van studenten die wat extra begeleiding nodig hebben. Er lopen hier allerhande vrijwilligers rond die studenten coachen en waar ik naar toe wil is dat ook ouders studenten coachen. Dat zijn dan natuurlijk niet hun eigen kinderen, maar het is een geweldige manier waarop ouders en school samen kunnen werken van elkaar kunnen leren. Daar gaat het uiteindelijk om.” 

Deel 1 t/m 5 uit deze serie kunt u teruglezen op www.reinoudvanuffelen.nl

dinsdag 3 november 2015

Je moet het geen ouderavond noemen

Ik schreef een serie rond het thema "Ouderbetrokkenheid" in het mbo en hbo. Vandaag deel 5: Toegepaste Wiskunde Fontys Hogescholen

“De uitval in het eerste jaar van vrijwel iedere HBO-opleiding is gigantisch. Het is dus belangrijk om in te zetten op extra begeleiding en als je inzet op extra begeleiding dan moet je ook het perspectief van de ouders meenemen.” 

Aan het woord is Harrie Schollen, teamleider Beta+ bij Fontys Hogescholen en zijn ogen beginnen te glinsteren als hij over ouderbetrokkenheid praat. 

“Doordat je ouders de opleiding in trekt, betrek je ook hun expertise. Bij de opleiding Toegepaste Wiskunde hebben we de laatste jaren bewust werk gemaakt van ouderbetrokkenheid. We hebben een pilot gedraaid en ontwikkelden een visie op het begrip. 

Sindsdien is er ook twee keer per jaar een Meet & Greet met de ouders. De  studenten organiseren dit zelf. Je moet het zeker geen ouderavond noemen en hoe zo’n avond eruit ziet is ook iedere keer anders. De studenten zijn immers in the lead en volgen geen vast stramien. We hebben een keer een avond gehad waarbij studenten hun projecten presenteerden, maar ook een keer een forum met een zaaldiscussie. 



Ik werkte in het verleden in het Voortgezet Onderwijs en was ook ooit vertrouwenspersoon bij een voetbalclub. In beide rollen moest ik wel eens naar ouders bellen en het viel mij op dat ouders zich altijd serieus genomen voelden als ze benaderd werden om hun mening als ouder te geven. Dat is natuurlijk niet over als je kind overstapt naar het HBO. Natuurlijk werkt het hier anders want wij communiceren altijd met en dus ook via de student. We zullen nooit ouders achter de rug van de student benaderen. Maar we benaderen ze dus wel en ze komen massaal naar zo’n meet en greet.

Bij Fontys is er nog een hoop te winnen op dit gebied. Ik ben eigenlijk pas tevreden als ouderbetrokkenheid hogeschoolbreed serieus wordt genomen. Bij Toegepaste Wiskunde zit die energie en het zou mooi zijn dit ook bij de lerarenopleidingen binnen te krijgen. Die maken ook onderdeel uit van het Beta+cluster en zeker op de lerarenopleidingen zou ouderbetrokkenheid een thema moeten zijn.” 

Deel 1 t/m 4 uit deze serie verschenen eerder op www.reinoudvanuffelen.nl